Döngüsel Ekonomi Politikalarının Gelişimi: Avrupa Birliği ve Çin Halk Cumhuriyeti İncelemesi

Öz

Döngüsel ekonomi kaynakların verimli kullanımını, kullanılan kaynak miktarının minimize edilmesini, atıkların azaltılmasını ve ekonomik faaliyetlerin neden olabileceği çevresel zararların ortadan kaldırılmasını hedefleyen bir modeldir. Son yıllarda küresel düzeyde döngüsel ekonomi uygulamalarına yönelik artan bir ilgi bulunmaktadır. Başta Avrupa Birliği ve Çin olmak üzere birçok ülke ve bölge döngüsel ekonomiye yönelik birtakım stratejiler ve politikalar geliştirmekte, ekonomilerini dönüştürmeye yönelik adımlar atmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Avrupa Birliği (AB) ve Çin’in döngüsel ekonomi stratejilerinin tarihsel sürecini açıklayarak, iki örnek arasındaki temel farkların genel hatlarıyla karşılaştırılmasıdır. Makalede, AB ve Çin’in döngüsel ekonomiyi uygulama motivasyonları incelenmiştir. Her iki tarafın döngüselliği sağlamak için kullandıkları politika araçları, öncelikleri ve uygulama yöntemleri ele alınmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi yöntemi ile değerlendirme yapılmıştır. Sonuç olarak, AB döngüsel ekonomiye daha çevre odaklı yaklaşırken Çin’in kalkınma ve kaynak güvenliği temelli bir döngüsel ekonomi anlayışına sahip olduğu görülmüştür. AB döngüsel ekonomi faaliyetlerinde, tüketim alışkanlıkları, kaynak verimliliği, ürün tasarımı ve dayanıklılığına odaklanmakta iken, Çin ise kirliliği azaltma ve sanayi sektöründe verimliliği arttırmayı öncelik edinmektedir. Avrupa’nın döngüsel ekonomi sürecinde sivil toplumun katılımı daha aktifken Çin’de döngüsel ekonomi uygulamaları genellikle hükümetin tasarrufuyla yönlenmektedir. Tarafların döngüsel ekonomiyi ele alma biçimleri farklılık arz etse de her iki taraf da çevre kalitesini iyileştirme, yeşil ekonomik büyüme sağlama, kirliliği, karbon emisyonlarını ve atık üretimini azaltma, kaynak verimliliğini artırma, güvenliği geliştirme, yeniliği teşvik etme ve sosyal eşitliği iyileştirme konusunda ortak bir noktada buluşmaktadır. Bu genel çerçeve ile farklı sosyoekonomik bağlamlarda döngüsel ekonominin nasıl bir süreç izlediğine ve şekillendiğine dair bir değerlendirme sunulmaktadır.